GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout: “Nu we eindelijk de fossiele banden met Rusland doorsnijden, moet Europa leren van haar fouten en definitief omschakelen naar een schone energievoorziening. Het zou oliedom zijn om grootschalige investeringen te doen die ons opnieuw afhankelijk maken van fossiele energie.”
Het REPower-voorstel van de Europese Commissie zet in op energiebesparing en versnelde uitrol van duurzame energie. Om de energiezekerheid te garanderen ziet de Europese Commissie echter ook de noodzaak om (beperkt) te investeren in de import van vloeibaar gas (LNG) en alternatieven voor pijplijnolie uit Rusland. In het oorspronkelijke wetsvoorstel konden landen echter een onbeperkt deel van hun herstelplannen gebruiken voor deze fossiele investeringen. GroenLinks wilde fossiele investeringen helemaal uitzonderen van RePowerEU. In het compromis dat vannacht werd bereikt tussen de EU-landen en het Europarlement werden fossiele investeringen als volgt ingeperkt:
- Alleen fossiele investeringen die bekostigd worden met leningen zijn mogelijk. Subsidies mogen daarvoor niet gebruikt worden.
- Alleen fossiele investeringen in projecten die voor 2026 opgeleverd zijn komen in aanmerking voor leningen uit REPowerEU.
- De Europese Commissie moet bij dergelijke investeringen eerst toetsen of er geen schone alternatieven zijn.
- Olie-gerelateerde investeringen zijn beperkt tot drie EU-landen die geen kust hebben.
Eickhout: “Met deze voorwaarden kunnen we deels voorkomen dat Europees geld besteed wordt aan investeringen die tot nieuwe fossiele afhankelijkheid leiden. Maar landen zouden er nog steeds verstandiger aan doen om 100% van de financiering van RePowerEU te gebruiken voor echt duurzame investeringen in energiebesparing en hernieuwbare energie.”
Het ondoordachte plan van de Europese Commissie om extra emissierechten te veilen om het REPowerEU te bekostigen werd beperkt tot 10% van het totale bedrag. Het overige deel komt uit de opbrengsten van het innovatiefonds en het eerder veilen van CO2-uitstootrechten. Eickhout: “Dit compromis verdient geen schoonheidsprijs. Als landen hun energie-ambities willen waarmaken, zullen ze linksom of rechtsom extra geld moeten vinden om dit te betalen. Het wordt nu extra belangrijk om bij de onderhandelingen over de herziening van het emissiehandelssysteem aan het einde van deze week extra inkomsten te reserveren voor het innovatiefonds.”
Het Europees Parlement en de Raad van Ministers moeten nog instemmen met het bereikte akkoord.
