GroenLinks voelt zich geflest door de overeenkomst die staatssecretaris Van Geel heeft gesloten met de frisdrankindustrie. Als plastic flessen niet meer worden hergebruikt, komt er onherroepelijk meer zwerfvuil op straat. De afvalberg groeit, het energieverbruik stijgt en het milieu verslechtert. We moeten juist het tegendeel bereiken. GroenLinks wil daarom snel een debat.
De overeenkomst tussen overheid en frisdrankindustrie maakt een einde aan het bestaande systeem van hergebruik. De fabrikanten krijgen de vrijheid om 1,5-literflessen nog maar één keer te gebruiken. Uit onderzoek is bekend dat meermalig gebruik veel beter is voor het milieu: minder afval, minder energiegebruik. De frisdrankfabrikanten wilden altijd al van de meermalige fles af, want ze vinden het te lastig en te duur. Van Geel heeft de frisdrankindustrie haar zin gegeven zonder de Tweede Kamer hiervan op de hoogte te stellen. Hiermee wordt een goede systeem van inzameling en hergebruik bij het grof vuil gezet. Het statiegeldsysteem zorgt er juist voor dat mensen de fles inleveren in plaats van weggooien.
In 2001 is fel gediscussieerd over het invoeren van statiegeld op de kleine 0,5-literflesjes. Die flesjes worden steeds vaker gebruikt en zorgen voor veel afval en voor veel energieverbruik. Minister Pronk wilde daarom ook voor deze flesjes statiegeld invoeren. Hij kreeg daarvoor echter geen meerderheid in het kabinet. De frisdrankindustrie kreeg vervolgens nog tot en met 2004 de tijd om het probleem zelf op te lossen. Met eigen afvalbakken op straat moeten zij de hoeveelheid zwerfvuil van blikjes en flesjes met 2/3 terugdringen. Lukt dat niet, dan komt er alsnog statiegeld op blikjes en flesjes, zo is de afspraak. Het besluit hiervoor ligt al klaar, maar GroenLinks heeft nu ernstige twijfels of Van Geel de lijn van Pronk zal doorzetten. Zijn geheime afspraken met de industrie beloven niet veel goeds.
De regering zet dus niet de gewenste stap vooruit, maar doet twee stappen terug. GroenLinks vindt dat onaanvaardbaar. We moeten het goede statiegeldsysteem behouden en juist uitbreiden met de kleinere flesjes. Daarom hebben wij de staatssecretaris snel om opheldering gevraagd.
Wijnand Duyvendak